Boeken opgeruimd, broodtrommeltjes uit de tas, eet smakelijk. Op openbare basisschool De Driepas in Echt (Limburg) werkt het onderwijzend personeel een kwartiertje door bij het begin van de lunchpauze. Daarbij gaat het er niet alleen om dat de leerlingen hun boterhammetjes netjes verorberen. De leerkracht moet ook zorgen voor een gezellige sfeer, houdt toezicht op het opruimen van het lokaal en draagt de groep daarna over aan de overblijfkrachten. Die houden toezicht tijdens het ravotten op het schoolplein.
Mr-lid Chantal Wasserman en haar collega's doen de boterhamdiensten met plezier, maar ze vragen zich wel af wat er nu weer op het team afkomt. "Het is bij ons nog niet duidelijk welke kant het op gaat met de naschoolse opvang, maar waarom moeten wij dit eigenlijk regelen? De overheid kan het wat mij betreft beter zelf doen. Er komt wel erg veel op leerkrachten af." Is de school verantwoordelijk voor een taak, dan is het verleidelijk ook de uitvoering naar je toe te halen. Toch is dat juist bij voor-, tussen- en naschoolse opvang niet noodzakelijk. Sterker nog: er mag geen cent van het schoolbudget naar de opvang, ook als die binnen de eigen muren gebeurt. De wetgever betaalt niet mee: alle kosten komen voor rekening van de ouders en werkgevers. Slechts de taak om de opvang te organiseren, ligt niet langer in handen van de vaders en moeders.
Het valt te verwachten dat de ouders in de medezeggenschapsraad zich vooral druk zullen maken over opvangkwesties. Daarbij moet het personeelsdeel van de mr uitkijken om niet te veel verantwoordelijkheid op zich te nemen. Alle wetsteksten, toelichtingen en praktijkvoorbeelden maken duidelijk dat leerkrachten geen uitvoerende taak hebben. Natuurlijk houden ze aan het eind van de schooldag in de gaten of de juiste kinderen in het bso-busje stappen, maar dat is het wel.
Problemen met het vervoer? De opvangorganisatie moet ze oplossen. Zijn er slechts enkele leerlingen die 's morgens voor schooltijd opvang nodig hebben? Het schoolbestuur moet net zo lang zoeken tot het een opvangorganisatie vindt waar een paar kinderen toch terecht kunnen. Heeft het kindercentrum een wachtlijst? Zolang er uitzicht is op een plek, heeft de school voldaan aan de eisen van de wet. Voor brede scholen en andere samenwerkingsverbanden met het welzijnswerk is de verplichte opvang het eenvoudigst te organiseren. Het gebouw heeft allerlei faciliteiten om de leerlingen ook buiten schooltijd bezig te houden. Maar ook binnen een brede school heeft onderwijspersoneel geen opvangtaak. Wel is het denkbaar dat een onderwijsassistent er uren bij krijgt die dan in de opvang zijn ondergebracht. De school leent de assistent dan uit.
Moeilijker is de situatie voor scholen met krappe of verouderde huisvesting. Zij hebben het in de praktijk al zwaar genoeg om het overblijven te regelen, dus valt te verwachten dat hier de parade van bso-busjes gewoon doorgaat.
Ambitieuze schoolbesturen kunnen de plicht tot opvang ook inzetten als hefboom om eindelijk nieuwbouw voor elkaar te krijgen. Daarbij moet de mr scherp opletten of het geld dat voor onderwijs is bestemd niet wordt afgeroomd om de opvang te organiseren. Ook al heet dit 'opvang in eigen beheer', toch dient de taak in een aparte rechtspersoon ondergebracht te zijn. Het gevolg daarvan is dat medezeggenschap van klanten in die opvangorganisatie uitsluitend bij de ouders ligt.

Verschenen in Infomr 2/2007

Gepubliceerd 2012-12-01 12:00:00

Categorie

• Artikelen, Achtergronden

Sleutelwoorden

• Ouders
• Werktijden